Projenin Tarihçesi

Türkiye’nin kendi topraklarında nükleer güç santrali inşa etme niyeti 1960’larda ortaya çıkmıştır. 1995 yılında Türkiye, Nükleer Enerjinin Barışçıl Amaçlarla Kullanımına Dair Anlaşma’yı imzalayan ilk ülkelerden biri oldu. Hemen ardından ülkenin bilimsel ve teknolojik gelişimin inisiyatifini eline alan ve personel yetiştirmeye başlayan Türkiye Atom Enerjisi Komisyonu kuruldu.

 

1965’te nükleer santralin kurulmasıyla ilgili ilk araştırma başlatıldı.

 

1974’te Mersin iline bağlı Gülnar ilçesindeki Akkuyu arazisi ilk nükleer santralin inşaatı için uygun bir arazi olarak kabul edildi.

 

1976 yılına kadar arazide detaylı zemin araştırmaları yapılmıştır ve bu incelemelerin sonucunda bu arazi, NGS inşaat lisansı almıştır.

 

Finansal ve siyasi nedenlerden kaynaklanan uzun süreli bir duraklamanın ardından Türkiye, nükleer teknolojiler alanında Rusya’nın uzun yıllara dayanan deneyiminden faydalanma kararı aldı.

 

Akkuyu NGS projesinin geliştirilmesi

 

2010

 

  • İki ülke, Türkiye’nin Akdeniz kıyısında Mersin iline bağlı Gülnar ilçesinde Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nin inşa edilmesi yönünde ortak karar aldı. Bununla ilgili anlaşma, Rusya Federasyonu Hükümeti ile Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti arasında 12 Mayıs 2010 tarihinde Ankara’da imzalandı.

 

  • 13 Aralık 2010’da Türkiye’nin ilk nükleer güç santrali projesini gerçekleştirmek üzere AKKUYU NGS ELEKTRİK ÜRETİM A.Ş. tescil edildi.

 

2014

 

  • Türkiye Cumhuriyeti Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Akkuyu NGS’nin Çevre Etki Değerlendirme Raporu’nu onayladı.

 

2015

 

  • Akkuyu NGS’nin deniz yapılarının temel atma töreni düzenlendi.

 

  • T.C. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), AKKUYU NÜKLEER A.Ş.’ye elektrik üretimi ön lisansını verdi.

 

  • Cengiz İnşaat A.Ş. ile nükleer güç santralinin deniz hidroteknik yapılarının tasarım ve inşasına yönelik anlaşma imzalandı.

 

2017

 

  • Türk Atom Enerjisi Kurumu (TAEK), Akkuyu NGS sahasının tasarım parametrelerini onayladı.

 

  • T.C. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), AKKUYU NÜKLEER A.Ş.’ye 15.06.2066 tarihine kadar (49 yıl) geçerli elektrik üretim lisansını verdi.

 

  • AKKUYU NÜKLEER A.Ş. inşaat lisansının alınmasına giden yolda önemli bir aşamayı geçerek, TAEK’ten Akkuyu NGS inşaatına ilişkin sınırlı çalışma izni aldı.

 

  • Akkuyu NGS sahasında sınırlı çalışma izni kapsamında resmi inşaata başlama töreni düzenlendi. İnşaat ve montaj işleri; "nükleer adanın" güvenliği ile ilgili binalar ve yapılar hariç olmak üzere, nükleer güç santralinin tüm tesislerinde sınırlı çalışma izni kapsamında yapılmaktadır.

 

2018

  

  • Nisan 2018’de AKKUYU NÜKLEER A.Ş.’ye Türkiye Cumhuriyeti’nde stratejik yatırımcı statüsü verildi. 27 Mart 2018’de yürürlüğe giren Stratejik Yatırım Statüsü Kanunu uyarınca yenilenen stratejik yatırım belgesi verildi. Stratejik yatırım statüsü, vergi ve gümrük ödemelerinde birtakım ayrıcalıklar tanınmasını öngörmektedir.

 

  • TAEK, AKKUYU NÜKLEER A.Ş.’ye 1 No’lu Ünite için inşaat lisansı verdi.

 

  • 3 Nisan 2018 tarihinde Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Putin’in katılımıyla Akkuyu NGS’nin 1 No’lu Ünitesinin temel atma töreni düzenlendi. Törenle birlikte, NGS 1 No’lu Ünitesinin inşasına ilişkin tam kapsamlı inşaat çalışmaları resmen başladı.

 

  • TAEK, AKKUYU NÜKLEER A.Ş.’ye Akkuyu NGS 2 No’lu Ünitesi için sınırlı çalışma iznini verdi.

 

2019

 

  • Alınan sınırlı çalışma izni kapsamında, 2 No’lu Ünitenin tesisleri için temel kazı çalışmalarına başlandı.

 

  • 1 No’lu Ünitenin reaktör binası temeli beton dökme çalışmaları tamamlandı. Akkuyu NGS 3 No’lu Ünitesinin inşaat lisansının alınması için gerekli belgeler TAEK’e sunuldu.

 

  • Doğu Kargo Terminali’nin inşaatı tamamlandı ve Mayıs’ta Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’ndan işletme izni alındı. Terminal, inşaat aşamalarında ve gelecekte işletme sürecinde büyük boyutlu yüklerin, inşaat malzemelerinin ve reaktörlerin bileşenlerinin de dahil olduğu ekipmanların alınması için tasarlanmıştır.

 

  • Nükleer Düzenleme Kurumu (NDK) Nükleer Düzenleme Kurulu’nun aldığı kararla Akkuyu NGS 2 No’lu Ünitesi için ana inşaat lisansı verildi.

 

  • 2 Aralık’ta Akkuyu NGS’nin Türk iletim sistemine bağlanabilmesi için AKKUYU NÜKLEER A.Ş. ile Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketi (TEİAŞ) arasında Bağlantı Anlaşması imzalandı. Anlaşma, AKKUYU NÜKLEER A.Ş. ile TEİAŞ’a, Akkuyu NGS’nin Türk iletim şebekesine bağlanması için 6 adet yüksek gerilim hattına sahip Akkuyu NGS şalt sahasının kurulmasına ilişkin tam kapsamlı çalışmalar yürütme imkânı sunmaktadır.

 

2020

 

  • 8 Nisan‘da Akkuyu NGS 2 No’lu Ünitesinin inşaatına resmen start verildi, reaktör binasının temeli atıldı.

 

  • 3 No’lu Ünitenin yapım alanında nükleer ada tesislerinin inşası için temel çukuru kapsamında planlanan delme ve patlatma çalışmaları başladı.

 

  • Akkuyu NGS 4 No’lu Ünitesinin inşaat lisansının alınması için gerekli başvuru NDK’ya yapıldı.

 

  • 1 No’lu Ünitede ikinci aşama kaplamanın montajı tamamlandı.

 

  • Akkuyu NGS sahasına 2 No’lu Ünitenin kor tutucu ekipmanı getirildi. 1 No’luÜnitede 9 şiddetindeki bir deprem de dahil olmak üzere acil durumlarda nükleer santralde güvenliği sağlayan unsur olan kuru reaktör koruyucunun montajı yapıldı.

 

  • 2 No’lu Ünite reaktör ve türbin binasının temelleri için beton dökme işlemi tamamlandı. 1 No’lu Ünite için dört buhar jeneratöründen oluşan takım inşaat sahasına ulaştırıldı.

 

  • 1 No’lu Ünitenin en önemli ekipmanı olan, santralin işletme aşamasında nükleer yakıt koyulacak olan ve yüksek basınç altında nükleer reaksiyonun gerçekleştiği reaktör basınç kabı, 3000 kilometrelik mesafe kat ederek Akkuyu NGS inşaat sahasına ulaştırıldı.

 

  • Akkuyu NGS 2 No’lu Ünitesinin reaktör binasında kor tutucunun kurulumuyla ilgili montaj çalışmaları tamamlandı.

 

  • Nükleer Düzenleme Kurulu, Akkuyu NGS 3 No’lu Ünitesi için AKKUYU NÜKLEER A.Ş.’ye inşaat lisansı verilmesine ilişkin kararı onayladı.

 

  • Akkuyu NGS 2 No’lu Ünitesinde güç ünitesinin güvenlik sistemlerinin en önemli elemanlarından biri olan, radyoaktif maddelerin çevreye salınmasını önleyen reaktör binasının iç ikinci aşama iç kaplamının montaj çalışmaları tamamlandı. 1 No’lu ünitenin reaktör binasında reaktör kovanı ekipmanının en önemli elemanlarından biri olan taşıyıcı kirişin kurulumu yapıldı. 2 No’lu Ünitenin reaktör kovanı ekipmanının bileşenleri sahaya teslim edildi.

 

2021

 

  • 10 Mart 2021’de Akkuyu NGS 3 No’lu Ünitesinin yapımına başlanması vesilesiyle tören düzenlendi. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, törene video konferans yöntemiyle katıldı. Akkuyu NGS sahasındaki tören, Türkiye Cumhuriyeti Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Rosatom Devlet Kuruluşu Genel Müdürü Aleksei Likhachev, AKKUYU NÜKLEER A.Ş. Genel Müdürü Anastasia Zoteeva ve diğer yetkililerin katılımıyla gerçekleşti. İki ülkenin liderleri, 3 No’luÜnitenin temeline ilk betonun dökülmesi sürecini başlattı.

 

  • 1 No’lu Ünite türbin tesisinin ilk büyük gabarili bileşeni olan, yüksek ve orta basınçlı silindir (YOBS) rotoru inşaat sahasına teslim edildi.

 

  • Akkuyu NGS 1 No’lu Ünitesinin reaktör basınç kabının montajı tamamlandı. Reaktör basınç kabının montajı, “Open Top” teknolojisi kullanılarak gerçekleştirildi.

 

  • Akkuyu NGS 1 No’lu Ünitesinde reaktör binası üçüncü aşama iç kaplama monte edildi. 322 ton ağırlığındaki silindirik konstrüksiyonun kurulumu yaklaşık bir gün sürdü.

 

  • Akkuyu NGS inşaat sahasında 4 No’lu ünitenin inşaatının başlanmasına yönelik hazırlıklara başlatıldı.

 

  • Akkuyu NGS 2 No’lu Ünitesinin reaktör binasında ikinci aşama iç kaplama monte edildi ve reaktör kovanının bileşenleri olan destek ve baskı kirişleri kuruldu.

 

  • Nükleer Düzenleme Kurulu, AKKUYU NÜKLEER A.Ş.’ye Akkuyu NGS 4 No’lu Ünitesi için inşaat lisansının verilmesini onayladı.

 

  • Akkuyu NGS 1 No’luÜnitesine ait pompa istasyonunun temelinin yapımına başlandı.

 

2022

 

  • Akkuyu NGS 1 No’lu Ünitesinin reaktör binasında beşinci ve altıncı aşama iç kaplamanın montajı tamamlandı.

 

  • Akkuyu 2 No’lu ünitesi için 4 buhar jeneratöründen oluşan takım, Doğu Kargo Terminali’ne ulaştırıldı.

 

  • Akkuyu NGS 1 No’lu Ünitesinde reaktör soğutma boru hattının kaynak işleri tamamlandı.

 

  • Akkuyu NGS 3 No’lu Ünitesi reaktör binasında ilk büyük boyutlu ekipman olan kor tutucunun montajı tamamlandı.

 

  • 21 Temmuz 2022’de 4 No’lu Ünitenin inşaatına başlanması vesilesiyle tören düzenlendi. Akkuyu NGS Projesi en yoğun inşaat aşamasına geçti.

 

  • Akkuyu NGS 2 No’lu Ünitesinde reaktör basınç kabı monte edildi.

 

  • Akkuyu NGS 1 No’lu Ünitesinde basınçlandırıcının montajı tamamlandı.

 

  • 1’inci güç ünitesinde iç koruma kabuğunun altıncı katmanı kuruldu.

 

  • 3’üncü güç ünitesinde iç koruma kabuğunun ikinci katmanı başarıyla kuruldu.

 

  • Akkuyu NGS inşaat sahasında geçici tuzdan arındırma tesisi faaliyete başladı.

 

  • 1’inci ünitenin türbin binasında ilk köprülü vincın montajı tamamlandı.

 

  • 1’inci ünite açık reaktör teknolojik sistemlerinin yıkanması.

 

  • 1’inci güç ünitesinde iç koruma kabuğunun kubbesinin montajı tamamlandı.

 

Nükleer Güç Santralinin inşaat sahasında yapılan çalışmalar AKKUYU NÜKLEER A.Ş., Türkiye Cumhuriyeti Nükleer Düzenleme Kurumu (NDK), Nükleer Teknik Destek Anonim Şirketi (NÜTED), Türk Standartları Enstitüsü (TSE) ve Fransız şirketi Assystem ile Türk şirketleri “Türk Loydu” ve “Ersis” gibi bağımsız teftiş kuruluşlarının sürekli gözetimi altında, tüm Türk, Rus ve uluslararası kalite ve güvenlik gerekliliklerine uygun olarak yürütülmektedir.

 

Türkiye’nin ilk nükleer güç santrali projesi, Rus tasarımı VVER-1200 tipi en modern reaktörlere sahip, toplam 4800 MW kurulu güç kapasiteli dört güç ünitesi içermektedir. İnşaat çalışmaları tamamlandıktan sonra Akkuyu NGS’nin yılda 35 milyar kWh elektrik üretmesi ve Türkiye’nin elektrik ihtiyacının yaklaşık %10’unu karşılaması beklenmektedir.

 

Akkuyu NGS, Novovoronezh NGS-2 (Rusya, Voronej Bölgesi) projesi esas alınarak geliştirilen bir nükleer güç santrali projesidir. Akkuyu NGS’nin tahmini hizmet ömrü 60 yıl olup, bu süre 20 yıl daha uzatılabilecektir. Bu, bölgenin uzun vadeli bir süreçte gelişeceği, istihdam alanları oluşacağı ve Türk halkının ve işletmelerinin uzun yıllar boyunca istikrarlı veçevre dostu bir enerji kaynağına sahip olacağı anlamına gelmektedir.

 

Akkuyu NGS Projesi, dünyada ‘Yap-Sahip Ol-İşlet’ modeline göre gerçekleştirilen ilk nükleer güç santrali projesidir. Bu, AKKUYU NÜKLEER A.Ş.’nin sadece santralin tasarımından ve inşaatından değil, aynı zamanda bakımından, işletilmesinden ve işletmeden çıkarılmasından da sorumlu olacağı anlamına gelmektedir. Bu model, tüm işletme faaliyetleri tek  bir nükleer sektör şirketi tarafından yürütüleceğinden dolayı inşaat kalitesi için ek güvence sağlamaktadır.

 

Akkuyu Nükleer Güç Santrali Projesi, Rusya ve Türkiye arasındaki en büyük ortak projedir.